در اقشار ضعیف جامعه که فرد توانایی مالی برای انتخاب وکیل نداشته باشد و احتمالا اطلاعات کافی نیز برای دفاع از خود ندارد، میتواند از دادگاه تقاضای تعیین وکیل کند. حال اگر دادگاه تشخیص دهد که متهم قادر به انتخاب وکیل نیست، میتواند با استفاده از بودجه‌ی دادگستری برای متهم، وکیلی تسخیر کند. در برخی از امور کیفری که مجازات آنها اعدام، قصاص نفس، سنگسار یا حبس ابد است، به دلیل پایین بودن معلومات حقوقیِ متهمین برای دفاع از خود در این جرایم سنگین، داشتن وکیل در دادگاه اجباری است.
- در نتیجه قانون گذار به منظور بهره بردن تمامی مردم از این خدمت و حق، قوانینی را طرح کرده آن ها را ثبت کرده است.
- کسانی که در یکی از رشته های حقوق یا الهیات و معارف اسلامی در مقطع کارشناس فارغ التحصیل شوند میتواند در دوره آزمون وکالت که هر سال یکبار برگزار میشود شرکت کنند.
- وکیل دادگستری وظیفه دارد از حق دفاع کند و باید از تمامی منافع و مصالح موکلش حمایت همه جانبه ای به عمل آورد.
- مشاور حقوقی میتواند در امور کاری و اداری، امور مربوط به مهاجرت، امور تجاری و مسائل بین المللی و سایر امور حقوقی به اشخاص کمک کند.
- در اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چنین آمده است که طرفین دعوا در همه دادگاه ها حق انتخاب وکیل دارند چنانچه توانایی انتخاب نداشته باشند لازم است تا امکانات لازم را برای انتخاب وکیل فراهم کرد.
- اگر وکیل این کار را انجام ندهد، مرتکب جرم کیفری خیانت در امانت میشود و موکل میتواند این مورد را پیگیری کند.
جرایم شخصی به نوعی از جرایم اطلاق میشود که موجب وارد شدن آسیب جسمی یا روحی به افراد دیگر میشود. این نوع از جرایم شامل دو زیرمجموعه اصلی یعنی قتل و سایر جرایم خشونت‌آمیز از جمله تجاوز جنسی، آدم‌دزدی (آدم‌ربایی)، آتش‌سوزی، ضرب و شتم و کودک‌آزاری است. 13- وكلای دادگستری ايران به موجب ماده واحده مجمع تشخیص مصلحت نظام هم شأن قضات هستند و بنابراين نبايد به آن ها توهين يا بی احترامی گردد چرا که پیگرد قانونی به همراه دارد. 7- وكلای دادگستریپيش از آغاز هر اقدامی و حتی قبل از انعقاد قرارداد وكالت و تنظيم وكالتنامه ، درباره گفت و گو با طرف دعوی و امكان حل و فصل اختلاف يا طرح ادعا خارج از مراجع قضاي اقدامات لازم را انجام می دهند. این انتخاب از سوی متقاضی و از بین وكلای دادگستری انجام می شود و رابطه ميان وكيل و موكل طبق قرارداد و با تنظيم و امضای وكالتنامه که به صورت فرم قرارداد چاپي كه كانون وكلای دادگستری در اختيار وكلا قرار می دهد و با تعيين حق الزحمه وكيل آغاز می شود. پاسخ این سؤال منفی است، زیرا تمبر مالیاتی که وکیل باید به وکالتنامه الصاق و ابطال نماید، تابع حق الوکاله ای است که دریافت می کند.
وکیل کیفری، یکی از مهمترین افرادی است که میتواند در این زمینه به ما کمک کند. وکلای کیفری ماهر و با کفایت که همه ویژگی‌ها و خصوصیات مورد نیاز را داشته باشند، می‌توانند آنقدر خوب عمل کنند که احقاق حق به بهترین نحو انجام شود که در این حالت، اصطلاحاً، حق به حق‌دار میرسد و حق هیچ کسی ضایع نمی‌شود. 3- انتخاب وكيل دادگستری به صورت آزادانه از سوی هر شخص حقیقی و یا حقوقی طبق قانون اساسی جایز است.
وظایف وکیل کدامند
برای پاسخ دادن به این سوال ، در ادامه این مقاله نخست به توضیح اینکه وکیل کیست می پردازیم و در ادامه تفاوت وکیل با مشاور حقوقی و کارشناس حقوقی را بررسی می کنیم . سپس به این سوالات که یک وکیل خوب چه خصوصیاتی دارد و وظایف وکیل کدامند پاسخ می دهیم . مستروکیل در راستای افزایش دانش حقوقی و قضایی مردم ایران زمین راه اندازی شده است و همچنین دسترسی به وکیل را ساده تر میکند. بنیاد وکلا پلتفرمی آنلاین است که بر مبنای نیازهای روز حوزه حقوقی و قضائی کشور طراحی و استقرار داده شده است. به وکلایی که در دوران کارآموزی به وکالت می پردازند، وکیل کارآموز یا کارآموز وکالت می گویند. و در صورتی که موکل امضاء، مهر یا اثر انگشت خود را انکار نماید، دادگاه به این موضوع نیز رسیدگی خواهد نمود.
اشخاصی که توان مالی پرداخت حق الوکاله جهت اعطای وکالت در دفاع و پیگری پرونده را ندارند و یا اشخاصی که صرفاً قصد اطلاع حقوقی از روند دادرسی و بررسی پرونده را دارند می توانند با اعطای وکالت در مطالعه پرونده به وکیل دادگستری از مزایای این نوع وکالت بهره مند شوند. یکی دیگر از انواع وکلایی که در این مقاله به آن اشاره خواهیم داشت وکیل سازمانی است. براساس قانون حمایت قضایی از کارمندان نیروهای مسلح و دولتی، در صورتی که این کارمندان دولتی از جمله لشگری و کشوری در کارهای خدمتی با مشکلات حقوقی و قضایی مواجه شوند، سازمان محل خدمت او موظف است متخصصان حقوقی خود را به عنوان وکیل برای دفاع از کارمندانی که با مشکل رو به رو شده اند اختیار کند. از این رو کسانی که قدرت پرداخت حق الوکاله ندارند می توانند از کانون وکلا یا هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 و یا از روسای حوزه قضایی تقاضای وکیل معاضدتی نمایند به این شرط که دعوی واقعی بوده و راجع به شخص متقاضی باشد. در لایحه ی قانونی استقلال کانون وکلا و آیین نامه ی آن، نه صریحا و نه ضمنا ماده ی ۲ قانون وکالت را نسخ نکرده است و به هیچ وجه ناظر به وکالت های اتفاقی و پروانه ی وکالت اتفاقی نمی باشد.
وظایف مشاور حقوقی
اما چنانچه به دلیل عدم توانایی مالی و یا هر دلیل دیگری شخصی نتواند برای خود جانشین انتخاب کند، براساس صلاحدید دادگاه و تشخیص کمیسیون کانون وکلا، برای او به صورت رایگان وکیل در نظر گرفته می شود تا بتواند از حقوق وی در دادگاه دفاع کند. هنگامی که بسیجیان و افراد ایثارگر در موضوعات حقوقی و قضائی با مشکلاتی رو به رو می شوند، وکلای قضائی که در اجرای قانون حمایت قضایی و یا قانون سپاه از دفتر حمایت قضایی پروانه دریافت نموده اند، به عنوان وکیل ایثارگران و بسیجیان در مراجع قضایی حاضر شده و خود را با نام وکیل حمایتی معرفی می کنند. به تمامی افرادی که در رابطه با اجرای قانون پنج ساله سوم توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور از مرکز امور کارشناسان قوه قضائیه و مشاورین حقوقی پروانه وکالت اخذ کرده اند وکیل قوه قضائیه می گویند. همچنین کانون های وکلای دادگستری و هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 برنامه سوم توسعه مکلف به تامین وکیل معاضدتی برای اشخاص بی بضاعت یا اشخاصی که قادر به پرداخت حق الوکاله هنگام انتخاب وکیل نیستند،می باشند. در صورتی که متقاضی از تمامی شرایط فوق برخوردار باشد، نیاز به صدور مجوز خواهد داشت. برای انجام این کار متقاضی باید درخواست خود را به طور کتبی به کانون وکلای دادگستری تحویل دهد.
نکته مهم این است که برای اینکه کسی بتواند وکیل اداری شخصی بشود، نیازی به داشتن سواد حرفه ای حقوقی ندارد و به عبارتی هر کس می تواند وکیل اداری شخص دیگری بشود. همچنین وکیل اداری صرفا حق مراجعه به ادارات را دارد و به هیچ وجه حق وکالت در مراجع قضایی، ارائه مشاوره حقوقی، مداخله در کارهای قضایی و دفاع از موکل در دادگاه را ندارد. وکلای دادگستری 18 ماه کارآموزی، سمینار و گزارش دارند ولی پس از آن وکیل پایه یک شناخته می‌شوند ولی وکلای مرکز مشاوران پس از ۴ تا ۵ سال با محاسبه دارا بودن مدرک کارشناسی ارشد و یا بالاتر و با محاسبه مضاعف سنی و کسب امتیاز ۷۵ از ۱۰۰ و شرط حداقل دو سال سابقه حقوقی یا قضایی به بالا.
به منظور آشناییِ بیشتر با مقوله وکالت کیفری، لازم است به انواع دادگاه‌های قوه قضاییه، شکایت کیفری، انواع جرایم کیفری و تعریف دعاوی کیفری اشاره شود. در ادامه، به ویژگی‌ها و خصوصیات یک وکیل کیفری ایده‌آل، مواردی که میتوان اقدام به گرفتنِ وکیل کیفری کرد، وظایف وکیل امور کیفری، و همچنین اهمیت انتخاب یک وکیل کیفریِ خوب نیز اشاره خواهد شد. در مابقی دعاوی کیفری اگرچه داشتن وکیل اجباری نیست اما متهم و شاکی حق دارند که از وکیل استفاده کنند.
درمورد سایر آثار و شرایط لازم برای صحت عقد وکالت ، تکالیف و حقوق وکیل و موکل ، حدود مسئولیت موکل ، اموری که میتوان برای انجام آن وکیل تعیین نمود و سایر پرسش های حقوقی خود در زمینه تنظیم قراردادها ، تنظیم دادخواست و … با کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی تلفنی صدای وکلا تماس بگیرید. مطابق قانون، افراد تحصیل کرده در رشته های حقوق پس از قبولی در آزمون های ورودی کانون وکلای دادگستری، باید مدتی را در کنار وکیل حقوقی حرفه ای و با تجربه به عنوان کارآموز سپری کنند. قابل ذکر است که جواز وکالت اتفاقی با رعایت شرایط و مقررات مربوطه توسط کانون وکلای دادگستری صادر می شود. این شرایط و مقررات در آیین نامه ی صدور جواز وکالت اتفاقی که عیناً نقل می گردد، پیش بینی شده است.
وکیل سرپرست نیز باید پس از ملاحظه‌ی گزارش حداکثر ظرف یک هفته، نظر خود را به کمیسیون اعلام نماید. یعنی در صورتی که وکیل اسرار موکل خود را فاش کند، عواقبی از قبیل تعقیب و مجازات مدنی، کیفری و انتظامی در پیش خواهد داشت. بر اساس ماده ی 30 قانون وکالت؛ وکیل باید اسراری که به واسطه وکالت از طرف موکل مطلع شده و همچنین اسرار مربوط به حیثیت و شرافت و اعتبار موکل را حفظ نماید. در این نوع وکالتنامه نیازی به مراجع به دفاتر رسمی نیست و به صورت قرارداد و یا قولنامه بین وکیل و کوکل نوشته میشود. وکالت نوعی عقد است که میان وکیل و موکل جاری میشود، وکیل؛ نماینده موکل برای انجام امور مرتبط است. درایران قاعده براین است که اقامه ی دعوا ودفاع ازآن مستلزم دخالت وکیل دادگستری است.